Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την 3η αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά νοσήματα στην Ελλάδα. Προκαλεί περισσότερους θανάτους συνολικά από τον καρκίνο του μαστού, του προστάτη και του παχέος εντέρου. Ο καρκίνος του πνεύμονα αντιμετωπίζεται ευκολότερα, όταν ανιχνεύεται έγκαιρα. Εάν η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα γίνει σε πρώιμα στάδια προτού η νόσος εξαπλωθεί, η πενταετής επιβίωση μπορεί να ξεπεράσει το 80%, ενώ στα πιο προχωρημένα στάδια συνήθως δεν ξεπερνά το 25%.
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να σώσει ζωές.
Τι σημαίνει έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμονα;
Η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμοναπεριλαμβάνει τις μεθόδους που οδηγούν στον εντοπισμό του καρκίνου του πνεύμονα σε στάδιο, όπου μπορεί να ακολουθήσει χειρουργική επέμβαση ή στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σώματος (SBRT), με στόχο τη θεραπεία. Εκτός από το στάδιο στο οποίο ανιχνεύεται ο καρκίνος του πνεύμονα, υπάρχουν επιπλέον παράγοντες που καθορίζουν την πρόβλεψη για κάθε ασθενή με καρκίνο του πνεύμονα. Οι παράγοντες αυτοί είναι, μεταξύ άλλων, ο τύπος του καρκίνου του πνεύμονα, η γενική υγεία του ασθενή και η ανταπόκριση του στη θεραπεία. Ωστόσο, ο καρκίνος του πνεύμονα αντιμετωπίζεται ευκολότερα και αποτελεσματικότερα, όταν εντοπίζεται σε πρώιμο στάδιο. Στατιστικά, τα άτομα με καρκίνο του πνεύμονα που διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο έχουν πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα 5ετούς και πλέον επιβίωσης από εκείνους που διαγιγνώσκονται, όταν ο καρκίνος του πνεύμονα είναι πιο προχωρημένος.
Εντούτοις, σήμερα, μόνο το 18% των περιστατικών καρκίνου του πνεύμονα ανιχνεύονται, ενώ ο όγκος εξακολουθεί είναι τοπικά περιορισμένος – δηλαδή εντοπίζεται μόνο στο σημείο από όπου ξεκίνησε. Αυτό συνήθως αναφέρεται ως στάδιο Ι.
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα έχουν συμπτώματα μόνο όταν βρίσκονται σε προχωρημένα στάδια της νόσου. Ο καρκίνος του πνεύμονα συνήθως δεν δημιουργεί υποψίες και επομένως οι ασθενείς δεν τον ανακαλύπτουν πριν προλάβει να εξελιχθεί και να εξαπλωθεί.
Πώς μπορούμε να ανιχνεύσουμε έγκαιρα τον καρκίνο του πνεύμονα;
Ο καρκίνος του πνεύμονα μπορεί να ανιχνευθεί έγκαιρα μέσω του προσυμπτωματικού ελέγχου.
Ως προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του πνεύμονα ορίζεται ο έλεγχος για τη νόσο πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Ως προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του πνεύμονα ορίζεται ο έλεγχος για τη νόσο πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Για τον καρκίνο του πνεύμονα, η έγκαιρη ανίχνευση διενεργείται μέσω της αξονικής τομογραφίας χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (LDCT) (που ονομάζεται επίσης σπειροειδής αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ή ελικοειδής αξονική τομογραφία). Η LDCT έχει αποδειχθεί αποτελεσματική για τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και συστήνεται μόνο στις συγκεκριμένες ομάδες. Η χρησιμότητα της LDCT σε άτομα υψηλού κινδύνου τεκμηριώθηκε από την National Lung Screening Trial (NLST) και επικυρώθηκε από τη μελέτη Nederlands-Leuvent Longkanker Screenings Onderzoek (NELSON).
Η LDCT είναι πολύ πιο ευαίσθητη από την ακτινογραφία θώρακος και μπορεί να ανιχνεύσει μικρότερες αλλοιώσεις που ενδέχεται να υποκρύπτουν καρκίνο του πνεύμονα. Οι ακτινογραφίες θώρακος δεν συνιστώνται για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα, επειδή συχνά δεν εντοπίζουν τον καρκίνο του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο και δεν οδηγούν σε μείωση της θνησιμότητας. Το ίδιο ισχύει και για την κυτταρολογία πτυέλων, μια εξέταση που ανιχνεύει τυχόν αλλοιώσεις στα κύτταρα των πτυέλων.