Διακοπή καπνίσματος
Το κάπνισμα βλάπτει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος μας και αποτελεί την κύρια απειλή για την υγεία των πνευμόνων μας.
Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους συνεχίζουμε να καπνίζουμε είναι η νικοτίνη. Η νικοτίνη είναι μια χημική ουσία στο τσιγάρο που με την πάροδο του χρόνου, γίνεται εθιστική στον οργανισμό μας. Όσο περισσότερο καπνίζουμε, τόσο περισσότερη νικοτίνη χρειαζόμαστε για να νιώθουμε καλά. Το κάπνισμα πρέπει πλέον να αναγνωριστεί ευρέως ως εθισμός, και όχι ως μια επιλογή συμπεριφοράς.
Eίναι σημαντικό οι καπνιστές να γνωρίζουν ότι όποτε και να διακόψουν το κάπνισμα έχουν σημαντικά οφέλη. Όμως ακόμη πιο σημαντικό είναι, η ενημέρωση να συνοδεύεται από τη χορήγηση ιατρικής βοήθειας για τη διακοπή του καπνίσματος. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο λόγος που οι καπνιστές δυσκολεύονται να διακόψουν, παρότι γνωρίζουν τις δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία τους, είναι ότι έχουν πλέον εξαρτηθεί από τη νικοτίνη, μια ιδιαίτερα έντονη εξάρτηση, ισχυρότερη κι από αυτή της κοκαΐνης. Η εξάρτηση από τη νικοτίνη δεν είναι απλή συνήθεια, αλλά αποτελεί χρόνιο νόσημα (ICD-10-CM/F17). Αυτή η γνώση σκοπεύει να εξαφανίσει το στίγμα, να αφαιρέσει τις ενοχές των καπνιστών που δυσκολεύονται να διακόψουν και να τους καθοδηγήσει στη λήψη ασφαλούς και αποτελεσματικής θεραπείας (συνδυασμός συμπεριφορικής και φαρμακευτικής αγωγής).
Αναφορικά με τον καρκίνο του πνεύμονα, οι καπνιστές πρέπει να ενημερωθούν ότι το 80–90% των διαγνώσεων σχετίζονται άμεσα με τη χρήση του καπνού. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων (10-14 τσιγάρα/μέρα οκταπλασιάζουν τον κίνδυνο σε σχέση με μη καπνιστές, 15-25 τσιγάρα/μέρα δεκατριπλασιάζουν τον κίνδυνο σε σχέση με τους μη καπνιστές). Οι καπνιστές – ιδίως όσοι είναι πολύ εξαρτημένοι και ανήκουν σε χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα – υποτιμούν τον κίνδυνο κακοήθειας. Επιπλέον, αρκετοί ασθενείς θεωρούν ότι πλέον το κακό έγινε κι ότι δεν έχει κανένα νόημα να διακόψουν. Έτσι, περίπου το 40% των καπνιστών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο πνεύμονα καπνίζουν ακόμη τη στιγμή της διάγνωσης (πάνω από 164.000 Ευρωπαίοι). Επιπρόσθετα, κάποιοι πρώην καπνιστές υπό το άγχος της διάγνωσης υποτροπιάζουν και καπνίζουν. Είναι λοιπόν σημαντικό οι καπνιστές αυτοί να γνωρίζουν ότι τα οφέλη της διακοπής του καπνίσματος είναι πολύ μεγάλα ακόμη και μετά τη διάγνωση.
Παρότι όμως το 44% των διαγνώσεων των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα γίνεται σε πρώιμα στάδια μόνο 14–58% διακόπτουν το κάπνισμα μετά τη διάγνωση. Τα ποσοστά αυτά θα ήταν μεγαλύτερα αν αυτοί ενημερωνόταν για τα οφέλη της διακοπής και λάμβαναν ιατρική βοήθεια για να την επιτύχουν.
Συγκεκριμένα οφείλουμε να τους ενημερώσουμε ότι:
- Η διακοπή του καπνίσματος πριν το χειρουργείο μειώνει τις μετεγχειρητικές επιπλοκές και βελτιώνει την ανάρρωση
- Oι καπνιστές έχουν μειωμένη ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία και την ακτινοβολία.
- H συνέχιση του μετά τη διάγνωση του καρκίνου σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο υποτροπής ή καινούργιο πρωτοπαθή καρκίνο.
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνικές και φαρμακευτική αγωγή που μπορούν να βοηθήσουν. Σε όλους τους ανθρώπους που καπνίζουν, πρέπει να προσφέρεται κατάλληλη, εύκολα προσβάσιμη υποστήριξη και θεραπεία για να μπορέσουν να το διακόψουν.
Τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική, οργανωμένη, επιστημονική και συνεχή στήριξη στους ανθρώπους που αναζητούν βοήθεια για να διακόψουν το κάπνισμα.
Με δεδομένη τη σημαντική επίδραση του καπνίσματος στην παγκόσμια υγεία, οικονομία αλλά και στο περιβάλλον, οφείλουν όλες οι χώρες να εφαρμόσουν εθνικό σχέδιο δράσης για το κάπνισμα. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει πρωτοβουλίες για την πρόληψη αλλά για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των επιπτώσεων του καπνίσματος, όπως έλεγχο της κατανάλωσης τσιγάρων, πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του πνεύμονα, και σχέδιο διαχείρισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Βρες Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος
Αποφυγή παθητικού καπνίσματος
Εισπνέοντας τον καπνό από τσιγάρα, κινδυνεύουμε από τις ίδιες ασθένειες που προσβάλλουν τους καπνιστές. Το παθητικό κάπνισμα βλάπτει σοβαρά τόσο τους υγιείς όσο και τους ασθενείς με πνευμονικές παθήσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία, οι ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ο πιο συχνός τύπος της ασθένειας) που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα έχουν μειωμένες πιθανότητες επιβίωσης από τους ασθενείς που δεν εκτίθενται. Επιπλέον, η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα δυσκολεύει τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα που καπνίζουν, να διακόψουν το κάπνισμα.
Ο καπνός από το τσιγάρο μπορεί να παραμείνει σε ένα χώρο για ώρες. Δεν απομακρύνεται εντελώς ούτε με το άνοιγμα των παραθύρων, ούτε με τη χρήση ανεμιστήρων, κλιματιστικών ή συστημάτων εξαερισμού. Μάλιστα, εξαπλώνεται από το ένα δωμάτιο στο άλλο, κάτι που σημαίνει πως καπνίζοντας στο μπάνιο ή σε κάποιον βοηθητικό χώρο του σπιτιού ή της εργασίας, δεν προστατεύει τα παιδιά και τους μη καπνιστές από το παθητικό κάπνισμα.
Θα πρέπει να είμαστε αυστηροί αναφορικά με το κάπνισμα στο σπίτι και στο αυτοκίνητο, στην εστίαση, ακόμα και στον χώρο εργασίας.
Ουσιαστικά η μόνη και σίγουρη προστασία από τις βλαβερές συνέπειες του καπνού και των εκπομπών του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι η απαγόρευση καπνίσματος και ατμίσματος μέσα στο σπίτι και στους χώρους εστίασης και εργασίας.
Πηγή: https://www.lung.org/quit-smoking/smoking-facts/health-effects/secondhand-smoke
Διακοπή ατμίσματος
Οι πνεύμονες προορίζονται αποκλειστικά και μόνο για καθαρό αέρα. Δεν έχουν δημιουργηθεί για να αναπνέουν τοξίνες και χημικές ουσίες.
Κι όμως, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή ως εναλλακτική μορφή καπνίσματος, ιδιαίτερα στη νέα γενιά. Επειδή τα προϊόντα αυτά είναι σχετικά νέα, δεν υπάρχουν ακόμα μακροχρόνιες μελέτες που να εξετάζουν την επίδραση των ηλεκτρονικών τσιγάρων σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Ωστόσο, πολλές μελέτες που έχουν εξετάσει τη βραχυπρόθεσμη επίδραση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στην υγεία, έχουν εντοπίσει τοξικές και καρκινογόνες χημικές ουσίες στον ατμό τους.
Ειδικότερα, οι υγιείς χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου δείχνουν να εμφανίζουν ερεθισμό στους αεραγωγούς και σημεία βρογχίτιδας και να αναφέρουν πνευμονολογικά συμπτώματα συχνότερα από άτομα που δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Είναι γνωστό ότι το άτμισμα επιλέγεται συχνά από καπνιστές στην προσπάθεια τους να διακόψουν το κάπνισμα. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, είναι συσκευές εισπνοής νικοτίνης, συνεπώς δεν βοηθούν τους καπνιστές να καταπολεμήσουν τον εθισμό τους στη νικοτίνη.
Με δεδομένα τα παραπάνω στοιχεία, θα πρέπει η Πολιτεία να υιοθετήσει πολιτικές για τη ρύθμιση του ατμίσματος παρόμοιες με τις ρυθμίσεις που αφορούν τα προϊόντα καπνού. Με αυτόν τον τρόπο, θα προστατεύσουμε τη νέα γενιά, θα αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση του κοινού για τους κινδύνους του ατμίσματος, στηρίζοντας παράλληλα την διακοπή του καπνίσματος με τη μείωση των παραγόντων που οδηγούν στο κάπνισμα και τον έλεγχο των επιπέδων νικοτίνης.
Βελτίωση του αέρα σε εσωτερικούς χώρους
Όταν μιλάμε για ρύπανση του αέρα, καλό είναι να μην ξεχνάμε τους εσωτερικούς χώρους, όπου ουσιαστικά περνάμε τον περισσότερο χρόνο μας.
Η ρύπανση εσωτερικών χώρων μπορεί να προέρχεται από τζάκια και θερμαντικά σώματα, δομικά υλικά και έπιπλα, προϊόντα καθαρισμού και συστήματα ψύξης, καθώς και από την ατμοσφαιρική ρύπανση που μεταφέρεται από το εξωτερικό περιβάλλον.
Η χαµηλή ποιότητα του αέρα εσωτερικών χώρων συνδέεται µε πνευµονικές παθήσεις, όπως άσθµα και αλλεργίες, χρόνια αποφρακτική πνευµονοπάθεια (ΧΑΠ), καρκίνο του πνεύµονα και επηρεάζει άλλα όργανα του σώµατος.
Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στους εσωτερικούς ρύπους, όπως, για παράδειγμα, τα παιδιά που εμφανίζονται πιο ευαίσθητα στον καπνό του τσιγάρου. Τα άτοµα που πάσχουν ήδη από πνευµονική νόσο είναι πιο ευάλωτα στη ρύπανση του αέρα εσωτερικών χώρων. Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι τα άτομα που είναι αλλεργικά στα ακάρεα της σκόνης ή/και στα κατοικίδια ζώα ταλαιπωρούνται με την έκθεσή τους σε εσωτερικούς χώρους.
Σε ατομικό επίπεδο, μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα καλό επίπεδο υγιεινής στα σπίτια μας με συχνό αερισμό, ειδικά μετά τη χρήση απορρυπαντικών, αποφυγή καπνίσματος, συντήρηση των συσκευών αερίου, της καμινάδας και των θερμαντικών σωμάτων, μείωση της υγρασίας, επιλογή οικολογικών δομικών υλικών.
Ενώ είναι δύσκολο να ελέγξουμε το επίπεδο των εσωτερικών ρύπων σε σχολεία, γραφεία και καταστήµατα, μπορούμε να συμβάλλουμε στον περιορισμό τους, εφόσον γνωρίζουμε τους κινδύνους της ρύπανσης εσωτερικών χώρων.
Συστηματική φυσική άσκηση
Οι πνεύμονες μας “αγαπούν“ την καθημερινή φυσική άσκηση.
30 λεπτά φυσικής δραστηριότητας αποφορτίζουν τους πνεύμονες και αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της μεταφοράς οξυγόνου και του μεταβολισμού.
Όταν γυμναζόμαστε, η καρδιά και οι πνεύμονες λειτουργούν πιο εντατικά για να παρέχουν το επιπλέον οξυγόνο που χρειάζονται οι μύες. Με την φυσική άσκηση, δυναμώνουν οι μύες αλλά και οι πνεύμονες και η καρδιά μας. Έτσι, ο οργανισμός μας λειτουργεί καλύτερα και το οξυγόνο μεταφέρεται στο αίμα και στους μύες πιο αποτελεσματικά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η αναπνοή μας δυναμώνει όσο περισσότερο ασκούμαστε.
Κάποιες ασκήσεις μάλιστα ενισχύουν τους μύες του λαιμού και του θώρακα, μαζί με το διάφραγμα και τους πλευρικούς μύες που συνεργάζονται για την εισπνοή και την εκπνοή.
Οι πνεύμονες ωφελούνται τόσο από τις αερόβιες ασκήσεις (περπάτημα, τρέξιμο,κ.ά.) όσο και από τη μυϊκή ενδυνάμωση ( βάρη, Pilates, κ.ά.). Οι αερόβιες δραστηριότητες δυναμώνουν την καρδιά και τους πνεύμονες και οι ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης ενισχύουν τη δύναμη του κορμού, βελτιώνουν τη στάση του σώματος και τονώνουν τους αναπνευστικούς μύες. Ειδικότερα, οι ασκήσεις αναπνοής ενισχύουν το διάφραγμα και εξασκούν το σώμα να αναπνέει πιο βαθιά και πιο σωστά.
Εάν αντιμετωπίζουμε κάποια πνευμονική πάθηση, θα πρέπει να προσαρμόσουμε τις ασκήσεις, ανάλογα με την περίπτωση μας και σύμφωνα πάντα με τις ιατρικές οδηγίες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η άσκηση είναι απαραίτητη για τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ζούμε καλύτερα και νιώθουμε καλύτερα το σώμα και το μυαλό μας.
Τέλος, καλό είναι να αποφεύγουμε την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους όταν τα επίπεδα ρύπανσης είναι αυξημένα.
Πηγή: https://www.lung.org/lung-health-diseases/wellness/exercise-and-lung-health
Εμβολιασμός
Οι εμβολιασμοί είναι ένα σημαντικό μέτρο για να διατηρήσουμε την υγεία των πνευμόνων μας.
Τα άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες, όπως το άσθμα ή η ΧΑΠ, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά από ασθένειες, για τις οποίες υπάρχουν εμβόλια.
Επιπλέον, τα εμβόλια ενδυναμώνουν το αμυντικό τους σύστημα, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν σε λοιμώξεις, όπως είναι η γρίπη, ο κορονοϊός SARS Cov 2, ο πνευμονιόκοκκος και ο συγκυτιακός αναπνευστικός ιός (RSV).
Ειδικότερα, οι ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα έχουν μεγάλη ευπάθεια στις λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού, καθώς εμφανίζουν σημαντική ανοσοκαταστολή που προέρχεται από την ίδια τη νόσο αλλά και την τοξικότητα της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας. Πρέπει εδώ να τονίσουμε πως η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των περισσοτέρων εμβολίων στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι εξίσου υψηλή όπως και στον γενικό πληθυσμό.
